حضرت محمد (ص) شهید شده بود

در این مسأله اختلاف است؛ بیشتر مورخان و سیره‏نویسان بر این عقیده‏اند که پیامبر(ص) با مرگ طبیعی از دنیا رحلت کرده‏اند. برخی دیگر این موضوع را متعرّض شده‏اند که آن حضرت در حالی که مسموم بوده، جان را به جان آفرین تسلیم کرده‏اند. از این جهت است که پیامبر(ص) را علاوه بر مقام نبوت دارای منزلت شهادت می‏دانند. ماجرای مسمومیت و شهادت حضرت را این گونه نوشته‏اند:

پس از فتح خیبر "زینب" دختر "حارث" و همسر "سلاّم بن مشکم" یهودی گوسفندی را بریان کرد و پرسید که رسول خدا(ص) به کدام عضو گوسفند بیشتر علاقه‏مند است، به او گفته شد:ذراع (پاچه). پس پاچه آن را بیشتر به سم آغشته کرد و بقیّه اعضای آن را نیز با سمّ آلوده ساخت و آن را به عنوان هدیه برای رسول خدا(ص) آورد. پیامبر(ص) قدری از آن را در دهان گذاشتند، اما فرو نبرده و از دهان بیرون انداختند و فرمودند:این استخوان به من خبر داد که مسموم است.

بشر بن براء بن معرور که همراه رسول خدا(ص) بود، قدری از آن گوشت را خورد و به همین جهت از دنیا رفت. رسول خدا(ص) زینب را خواست و حقیقت امر را جویا شد، او هم اعتراف کرد؛ پیامبر(ص) از او پرسیدند:چه چیز تو را به این کار واداشت؟گفت:با قبیله من چنان کردی که بر خودت پوشیده نیست، پیش خود گفتم!اگر پادشاه باشد، با این کار از دست او راحت می‏شوم و اگر پیامبر باشد، از مسموم بودن آن آگاه می‏شود؛ حضرت او را عفو کرد. ابن اسحاق روایت کرده است که پیامبر(ص) در مرضی که از دنیا رفت، هنگامی که دختر براء بن معرور به عیادت حضرت آمد، به او فرمود:از همان خوراکی که در خیبر با برادرت همغذا بودم، اکنون رگ دلم قطع می‏شود. بدین جهت است که برخی پیامبر(ص) را دارای مقام شهادت می‏دانند.(1)

شهادت مقامى است که انسان در مراحلى از کمالات معنوى دست مى یابد.

این مقام تنها با کشته شدن به دست نمى آید، بلکه انسان زنده نیز مى تواند به این مقام دست بیاید و یا با مردم داراى این مقام گردد. بنابراین، مى توان گفت حضرت محمد (ص) ولو وفات یافته باشند، شهید هستند. بنابه روایتى، پیامبر در اثر سمّى که زنى یهودى در غذا ریخت به شهادت رسید. در منتهى الآمال آمده است: دراحادیث معتبر وارد شده است آن حضرت، به شهادت از دنیا رفت، چنان که (صفّار) به سند معتبر از حضرت صادق (ع) روایت کرده است: «در روز خیبر آن حضرت را زهر دادند و چون لقمه اى از آن غذاى مسموم راتناول کرد فهمید، ولى اثر آن زهر در بدن حضرت بود تا رحلت کرد.

در روایت دیگر زنى یهودى آن حضرت را زهر داد و زهر همواره در بدن آن حضرت ایجاد درد مى کرد تا آن که به همان علّت از دنیا رفت . آن حضرت فرمود: <هیچ پیامبر یا وصىّ پیغمبرى نیست مگر این که به شهادت از دنیا مى رود». (۲)